အခုကၽြန္ေတာ္တို႔ ေျပာေျပာေနသည့္ ဒီမိုကေရစီဟူသည္ ျမတ္စြာဘုရား လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀၀ေက်ာ္ ကတည္းက ခ်မွတ္ က်င့္သုံးလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ ။သက္ဦးဆံပိုင္စနစ္၊ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္တို႔ ၊ ဆိုရွယ္လစ္အေၾကာင္းေတြ အားလုံးသည္လည္း ၎ကတည္းက ျမတ္စြာဘုရားကိုယ္ေတာ္တိုင္သိခဲ့ေဟာၾကားခဲ့ေသာတရားသာတည္း။ ျဗဟၼာဇာလေခၚဆို သည့္ အႀကီးက်ယ္ဆုံးေသာ သုတၱန္ထဲမွာ အယူမွားအက်င့္မွားစသည့္ မိစၧာဒိ႒ိအေၾကာင္းေတြ ေဟာၾကားထားသည့္တရားေတာ္မ်ားေတြ႔ရွိႏုိင္ ပါသည္။ ႏိႈင္းယွဥ္ေလ့လာၾကည့္မည္ဆိုလွ်င္ သႆတ ဒိ႒ိ ၊ ဥေစၦဒဒိ႒ိ၊ ေလာကနိဗၺာနဝါဒ တို႔သည္ တစ္ခ်ိန္က ကမၻာမွာ နာမည္ၾကီးသည့္ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒတုိ႔ျဖစ္သည္။ ဤသည္ကား အနည္းမွ်သာ ေရးသားေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္သည္။ ကမၻာေပၚမွာ က်င့္သုံးေနၾကေသာ စနစ္ႏွင့္ အယူ ဝါဒမ်ားစြာကို ေလ့လာႏိုင္ပါေသးသည္။ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားရဲ့ ဝါဒကို ကၽြန္ေတာ္တို႔အေနျဖင့္ ဒီမိုကေရစီလမ္းစဥ္ အတုိင္း စဥ္စားၾကည္မည္ဆုိ္လွ်င္ ျမတ္စြာဘုရားဖြဲ႕စည္းထားေသာ သံဃာ ဆိုသည့္ အသင္းအဖြဲ႔သို႔ ဝင္လာသည့္ ဘယ္လိုပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးျဖစ္ေစ။ ဘုရင္ သူေ႒း သူေတာင္းစားလယ္သမား အလုပ္သမား မည္သူမဆို ရဟန္းျဖစ္ၿပီဆိုသည္ႏွင့္။ တစ္ဝိုင္းတည္းေသာ ဆြမ္းဝုိင္းမွာအတူ စားေသာက္ခြင့္၊ တစ္လမွာ ႏွစ္ႀကိမ္က် ျပဳလုပ္ေသာ ပါတိေမာက္ျပသည့့္ အခမ္းအနားေတြမွာအတူပါဝင္ခြင့္ ၊ မိမိ အယူအဆေတြကို လူစုံရာမွာ တင္ျပေျပာဆိုခြင့္၊ ကိုယ္တိုင္ခံယူလာသည့္ ဆြမ္းေတြကိုလည္း မိမိထက္ ဝါႀကီးသည့့္ ဆည္းကပ္စရာမလိုအပ္ဘဲ မိမိ သေဘာအတိုင္း သုံးေဆာင္စားေသာက္ႏိုင္ခြင့္၊ မိမိ အစြမ္း အစျဖင့္ရရွိလာသည့္ ပစၥည္းမ်ားကိုလည္း မိမိသေဘာ အတိုင္းသုံးစြဲပိုင္ခြင့္ေပးခဲ့ပါသည္္။ အားလုံး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနႏိုင္ဖို႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံ စစ္ျဖစ္မည့္ အေရးေတြမွာလည္း ၾကားဝင္ ေဆာင္ရြက္ေတာ္မူခဲ့ ပါေသးသည္။ ဒီအခ်က္ေတြသည္ ကၽြန္စနစ္ႏွင့္သက္ဦးဆံပိုင္စနစ္ကို ပထမဦးစြာ တြန္းလွန္ခဲ့သူ၊ ကြန္ျမဴနစ္ျဖင့္ အၾကမ္းဖက္သည့္ နာဇီႏွင့္ ဖက္ဆစ္မူဝါဒ ေတြကို ျပင္းထန္စြာ ေဝဖန္ခဲ့သူ တစ္ဦး အျဖစ္ေတြ႔နိုင္ပါသည္။ သံဃာပိုင္အျဖစ္ေပးအပ္ေသာ ပစၥည္းမွန္သမွ်ေတြကိုလည္း အမွန္တကယ္ လိုအပ္ေသာသူမ်ားကို သာေပး အပ္ရမည္။ ကိုယ္ႏွင့္ ခ်စ္ကၽြမ္းဝင္သူကို မ်က္ႏွာလိုက္မေပးရ ၊ ေပးလွ်င္ ဝိနည္းဥပေဒအရ အျပစ္ကို ခံယူရမည္္ဟူလည္း ထိမ္းခ်ဳပ္ထားခဲ့ပါေသးသည္။ ေနထိုင္ စားေသာက္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒ ၊ ကိုယ္တိုင္ လိုက္နာက်င့္သုံးရမည့္ ဥပေဒ၊ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံမႈဆိုင္ရာ ဥပေဒ၊ အခ်င္းခ်င္း စိတ္ဝမ္းကြဲ၍အဓိကရုဏ္း မျဖစ္ေအာင္ သီးသန္႔ ျပ႒ာန္းထားသည့္ ဥပေဒမ်ိဳးေတြ အျပင္ အခ်င္းခ်င္းစိတ္ဝမ္းကြဲၿပီး ျပန္လည္သင့္ျမတ္ၾကခ်ိန္မ်ိဳးမွာလည္း ပုံမွန္မဟုတ္ေသာ အေရးေပၚ လြတ္ေတာ္(ပဝါရဏာ)ေခၚဆိုျခင္းစသည့္ ျပည့္စုံေသာဥပေဒမ်ားကိုလည္း စနစ္တက် ခ်မွတ္ခဲ့ပါေသး သည္။ ထို႔အျပင္ ျမင့္ျမတ္ေသာ သာဝကရာထူးေတြကိုလည္း အမ်ိဳးအႏြယ္ အဆင့္အတန္းကို မႀကည့္ ဘဲေပးအပ္ခဲ့သည္။ ေတာ္ေသာသူကို ေတာ္သည့္အလိုက္ ထိုသူထိုက္တန္ေသာ ဘြဲ႔ေတြ ဂုဏ္ထူးေတြ ကို ေယာက်္ားမိန္းမ အမ်ိဳးနိမ့္ျမင့္ မခဲြျခားပါဘဲေပးအပ္ခဲ့တာဟာ ဒီမိုကေရစီသာျဖစ္သည္။ ျမတ္စြာဘုရား လက္ထက္မွာ ၾကည့္မည္ဆိုရင္ အေတာ္ဆုံးဆိုသည့္ ဧတဒဂ္ဘြဲခ်ီးျမင့္ ခံရသည့့္ အမိ်ဳးသမီး ရဟႏၱာ မေတြ အမ်ားႀကီးေပတည္း။ ျမတ္စြာဘုရားကိုယ္ေတာ္တိုင္ ေယာက်္ားသားေတြကိုသာ ဦးစားေပး ခ်ီးျမင့္ျခင္း မဟုတ္ပဲ ေယာက်္ားႏွင့္မိန္းမေတြကို တန္းတူ အခြင့္အေရးေတြေပးခဲ့သည္။ ႀကိဳးစားႏိုင္မည္ဆိုရင္ ဘယ္လိုပုဂၢိဳလ္မ်ိဳးကိုမဆို အျမင့္ျမတ္ဆုံး ျဖစ္ေသာ ဘုရားဆိုသည့္ အျဖစ္ကိုလည္းရေအာင္ ႀကိဳးစားပိုင္ခြင့္ေတြကိုေတာင္ သူေပးထားခဲ့ပါသည္။ဘုရား ဆိုသည့္ အျမင့္ဆုံးရာထူးကို သူတစ္ဦးတည္းဟု ျမတ္စြာဘုရားသည္ မည္သည့္အခ်ိန္အခါမွ် မိန္႔ေတာ္ မမူခဲ့ေပ။ ဒါ့ေၾကာင့္ျမတ္စြာဘုရား၏ လမ္းစဥ္ေလာက္ ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းက်သည္ဟူ၍ မရွိဟု ဆိုႏိုင္ေလာက္ေပသည္။
ဗုဒၶဘာသာသမိုင္း၏ ပထမဦးဆုံးေသာ လြတ္ေတာ္ေခၚယူျခင္း။
ဗုဒၶဘာသာသမိုင္းကိုေလ့လာၾကည့္မည္ဆိုရင္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို က်င့္သုံးၿပီး ေရြးေကာက္တင္ေျမာက္ပြဲကို ေလ့လာၾကည့္မည္ဆိုလွ်င္ ပထမ သဂၤါယနာ တင္ပြဲမွာ ပိုသိသာ ထင္ရွားပါသည္။ အရွင္မဟာကႆပ ဦးေဆာင္သူအျဖစ္ အားလုံးေသာ ရဟန္မ်ားကေရြးခ်ယ္ တင္ေျမာက္ခဲ့ေပသည္။ အရွင္မဟာ ကႆပ ကိုယ္ေတာ္ ကမွ တဆင့္ ဒုတိယ သမၼတ ကဲသို႔ ေခါင္းေဆာင္ေတႏွင့္ လြတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကို ထပ္ၿပီးေရြးခ်ယ္ခဲ့ပါသည္။ ေရြးခ်ယ္ရာမွာလည္း အရည္အခ်င္းျပည့္ဝသူကိုသာလွ်င္ မ်က္ႏွာမလိုက္ပဲ တိတိက်က် ေရြးခ်ယ္ခဲ့သည္ကို ေတြ႕ႏိုင္ပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ျမတ္စြာဘုရားရွိစဥ္က ျမတ္စြားဘုရား၏ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးဟု ေျပာရင္လည္းရ ညီေတာ္သူလည္း ျဖစ္သည့္ အရွင္ အာနႏၵာကို ဝါမဆိုခင္ ရဟႏၱာျဖစ္ေအာင္မက်င့္ႏိုင္လွ်င္ သဂၤါယနာတင္ပြဲ ပါဝင္ခြင့္မေပးဟု ျပတ္သားစြာ မိန္႔ေတာ္မူခဲ့သည္မွာ အင္မတန္ တရားမွ်တၿပီး ဘက္မလိုက္သည့္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမာက္ပြဲႀကီး ပင္ျဖစ္သည္မဟုတ္ပါေလာ။
ေခါင္းေဆာင္ေရြးခ်ယ္ရာမွာမိမိဆႏၵအတိုင္း အဆိုတင္သြင္းျခင္း ႀကိဳတင္စီမံထားျခင္း လုံးဝမရွိဘဲ သံဃာေတာ္ေတြ အားလုံးက အသင့္ေတာ္ဆုံးေသာ ပုဂၢဳိလ္ အရည္အခ်င္း ရွိသူကို အားလုံး၏သေဘာတူညီမႈေၾကာင့္ အရွင္မဟာကႆပကိုယ္ေတာ္ကို ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ခဲ့ ပါသည္။ ယုံၾကည္စြာေရြးခ်ယ္ခံရသည့္ ကိုယ္ေတာ္သည္လည္း အမ်ားအားကိုးသည့္ အားေလွ်ာ္စြာ၊ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း တစ္ေယာက္ ပီသစြာျဖင့္ ေနာက္ထပ္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မည့္ သူေတြကို သူကိုယ္တိုင္ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေရြးခ်ယ္ေပးခဲ့ပါသည္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ပထမ သဂၤါယနာတင္ပြဲႀကီးကို ေအာင္ျမင္စြာ က်င္းပႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ ႀကိဳတင္ ေရးဆြဲထားသည့္ ဥပေဒ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းေတြလုံးဝမပါပဲ လြတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အားလုံး၏ သေဘာတူညီမႈျဖင့္ သာလွ်င္ မွန္ကန္ေသာအခ်က္မ်ားကို အားလုံးမွတ္တမ္းတင္ အသိအမွတ္ျပဳ ခဲ့ၾကသည္ကို ေတြႏိုင္ပါသည္။ အတည္ၿပဳခ်မွတ္ႏိုင္ခဲ့သည့္အတိုင္း အားလုံးကလည္း သေဘာတူလက္ခံ က်င့္သုံးခဲ့ၾကပါသည္။
မွန္ကန္ေသာေရြးခ်ယ္မႈႏွင့္ မွန္ကန္ေသာ လြတ္ေတာ္ အစည္းအေဝး ျဖစ္သည့္ အတြက္ ယေန႔တုိင္ ေထရဝါဒ သာသနာမွာ ၿပဳျပင္ျခင္း ထပ္ျဖည့္ျခင္း စသည္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ရန္ မလိုအပ္ပဲ ျပည့္စုံေကာင္းမြန္စြာ ဆက္လက္က်င့္သုံးေနႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ထိုရလဒ္ေၾကာင့္ယေန႔ တိုင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔တစ္ေတြ ျမတ္စြာဘုရား၏ တရားေတာ္ အစစ္မ်ားကို ဆည္းကပ္နာၾကားခြင့္ ရေနျခင္းက သက္ေသခံ လ်က္ရွိပါသည္။ ယေန႔ ကမၻာေပၚတြင္ေရြးခ်က္တင္ေျမာက္သည့္ စနစ္ က်င့္သုံးေသာ ဒီမိုကေရစီ ဆိုသည္မွာ ျမတ္စြာ ဘုရားခ်မွတ္ခဲ့ေသာ လမ္းစဥ္သာ ျဖစ္ပါသည္။
ျမတ္စြာဗုဒၶ၏ ဒီမိုကေရစီ ကမၻာတည္ တေရြး ဆက္လက္ တည္ရွိပါေစ..
ေသာတုဇန
(သီတဂူကမၻာ့ဗုဒၶတကၠသိုလ္-၇န္ကုန္)